Գրականություն 9

Հայկի և Բելի մասին առասպելը

«Հայկ և Բել» առասպելը հայերի կողմից ստեղծված մի առասպել է, որում հայ գանգրահեր, վայելչակազմ, զվարթ աչքերով, քաջ, երևելի և ազատասեր դյուցազն Հայկը կռվում էր սեմական ժողովուրդների արեգակնային աստված կամ Ասորեստանի թագավոր՝ Բելի դեմ։ Առասպելը խորհրդանշում էր Հայկին ՝ որպես լույսն ու գարունը, իսկ Բելին՝ խավարն ու ձմեռը։

Հայկը չի հանձնվում իր տոհմով Բաբելոնից գալիս է Արարադ երկիրը, ապա անցնում Հարք, հիմնում իր անունով բնակավայր՝ Հայկաշեն և բնակվում այնտեղ։ Տիտանյան Բելը դեսպան է ուղարկում Հայկի մոտ՝ առաջարկելով հնազանդություն և խաղաղություն։ Հայկը մերժում է. Բելը մեծ զորքով մտնում է Արարադ երկիրը։ Ճակատամարտում Հայկն իր երեքթևյան նետով սպանում է Բելին։ Ըստ վեպի՝ Հայկից սերում են հայերը, իսկ նրա բնակած երկիրը կոչվում է Հայք։ Կռվի վայրը Հայկն անվանում է Հայոց ձոր։

Գրականություն 9

ԵՍ ԵՎ ԵՍ

Վահագն Դավթյան

Կապույտի մեջ սոսափող բարդիներ են նաիրյան, 

Առուներ են նաիրյան, լուսնկա է ու թախիծ… 

Հանդիպեցինք ես ու նա… ճանաչեցի ես նրան, 

Չճանաչեց, ա՜խ, նա ինձ:

Շրթունքներին Չարենցից ինչ-որ տող էր, ինչ-որ հանգ, 

Գրպաններում ու սրտում՝ անտիպ տողեր ու գազել… 

Եվ գիտեի, մի աղջիկ՝ մի գեղեցիկ տառապանք, 

Քնքշորեն «Ո՛չ» է ասել:

Ու գնում էր նա մենակ մուժի միջով ու ցավի, 

Ու գնում էր նա մենակ, որպես կարոտ ու թախիծ, 

Շշնջացի ես նրան. «Դու հարուստն ես աշխարհի»… 

Չհավատաց, ա՜խ, նա ինձ:

Հին մայթերին ինչ-որ տեղ Կարաբալան հանդիպել 

Ու տեսնելով, որ տղան խեղճ ու տխուր է սաստիկ, 

Մոտեցել էր ու կապույտ մի ծաղիկ էր նվիրել, 

Նման կապույտ մի աստղի:

Ու գնում էր… Նաիրյան լուսնկան էր զրնգում,

Ձեռքի ծաղիկն էր ցոլում, որպես ցնորք ու թախիծ… 

«Պահիր ծաղիկն,- ասացի,- դա չես գտնի էլ կյանքում», 

Չհասկացավ, ախ, նա ինձ…

Հանրահաշիվ

ա) գծային, առաջին աստիճանի
բ) գծային, առաջին աստիճանի
գ) երկրորդ աստիճանի
դ) գծային, առաջին աստիճանի
ե) երկրորդ աստիճանի
զ) երկրորդ աստիճանի

ա) a=2, c=-1
գ) a=1/3, c=0,2

ա) (1/3)²-3*(1/3)+4>0
1/9-1+4>0
28/9>0
ճիշտ է

գ) 2*(-2)²-5*(-2)-1<0
8+10-1<0
17<0
սխալ է

Հանրահաշիվ 9

67)
ա)y=x²-3x+5
x₀=3/2=1,5
y₀=11/4=2,75
D=9-4*1*5=9-20=-11
(1,5; 2,75)
համաչափության առանցքի հավասարում` x=1,5
հատման կետի կորդինատներ` (0, 5)

բ)y=x²+7x-8
x₀=-7/2=-3,5
y₀=-17/4=-4,25
D=49-4*1*(-8)=49-32=17
(-3,5; -4,25)
համաչափության առանցքի հավասարում` x=-3,5
հատման կետի կորդինատներ` (0, -8)

y=9x²-12x+3
x₀=12/18=2/3
y₀=-36/36=-1
D=144-4*9*3=36
(2/3; -1)
համաչափության առանցքի հավասարում` x=2/3
հատման կետի կորդինատներ` (0, 3)

գ) y=2x²-x+1
x₀=1/4=0,25
y₀=7/8=0,875
D=1-8=-7
(0,25; 0,875)
համաչափության առանցքի հավասարում` x=0,25
հատման կետի կորդինատներ` (0, 1)

68)
ա)y=x²-4x+3

բ)y=x²+2x-3

գ)y=4x²-4x-1

դ)y=9x²-12x+3

69)
ա)y=x²+3

բ)y=-x²+9

գ)

դ) y=1/9x²+2/3x+5

հանրահախշիվ 9

51)
ա)y=(x-2)²
բ)x=2
գ)(-∞; +∞)
դ) [0; +∞)
է) x=2
ը) Oy-ը (0; 4), Ox-ը (2; 0)

52)
ա)

բ)

գ)

դ)

ե)

զ)

է)

ը)

53)
ա)

բ)(-∞; +∞)
գ)x=3
դ)(0; 18)

54)
ա)y=0,5(x-5)²
բ)y=5(x+4)²

Երկրաչափություն 9

6+5=11
∪AB=140⁰
∪AMB=220⁰
220:11=20⁰
∪MB=206=120⁰
∪AM=205=100⁰
∠BAM=100:2=50⁰

երկրաչապություն

29) (x-3)²+(y-5)²=25
ա) x=3
(3-3)²+(y-5)²=25
(y-5)=+ √25
(y-5)=- √25
y-5=5
y-5=-5
y=10
y=0
(3, 10)
(3, 0)

բ)y=5
(x-3)²+(5-5)²=25
(x-3)=+ √25
(x-3)=- √25
x-3=5
x-3=-5
x=8
x=-2
(8, 5)
(-2, 5)

30)
r₁=3
կենտրոն-(0, 0)
x²+y²=9

r₂=√2
կենտրոն-(0, 0)
x²+y²=√2

r₃=5/2
կենտրոն-(0, 0)
x²+y²=25/4

31)
ա) A(0; 5), r=3
(x-0)²+(y-5)²=3²

գ) A(-3, -7), r=1/2
(x+3)²+(y+7)²=(1/2)²

35)
A(0; 5) B(0; 9)
կենտրոն-(0, y)
d(AO)=√(0+3)²+(y-0)²=√9+y²
d(BO)=√(0+0)²+(9-y)²=√9-y²
9+y²=9-y²
2y²=9-9=0
y=0
r=√9+0²=3

РУССКИЙ ЯЗЫК

Розовый сад

И снова лучи восходящего солнца щедро заиграли своими ласковыми прядами, покоряя своим взглядом все то, что утопает в горизонте. И снова проснулась она с первыми лучами солнца: подняла по-царски свою шелковистую головку, так изящно, красующуюся на стройной, невообразимо длинной шее, убранной изумрудно-нифритовым колье. Все в ней было настолько гармонично, настолько невообразимо, что даже казалось, не может она быть делом рук человека, делом рук простого садовника. Ножка ее, изящная как у балерины, стойко, не шелохнувшись, стояла неподвижно. И только зеленоватые локоны ее, кокетничая играли с утренним ветерком, намекая, что ей становится скучно, и нет ей больше отрады, как слушать вечно повторяющиеся, иногда даже приевшиеся слова восхищения в свой адрес от этих вечных и неизменных ухажеров — ветра, да садовника. Она была уверена в том, что нет ей равных нигде, и ничто не могло превзойти ее совершенную, безыскусную красоту. Согласитесь, все кто был в подобной ей ситуации не могли бы и думать иначе. Будь вы на ее месте, и если бы вам каждый день твердили, что нет на свете краше вас, нет стройнее, изящнее, породистее… вы не поверите словам этого человека?! Ей же не оставалось ничего, как принять эти слова за чистую монету. Так она и поступала… Так поступали и все они, все розы в этом дивном саду, взрощенные старым садовником, чьи руки создали произведение искусства, а ласки солнца и слова восхищения ветра внедрили в них веру в то, что нет на свете лучше розы, чем та, которой они дарят свою бесконечную любовь․

Домашнее задание․ Перевод текста ,,Розовый сад,,

,,Վարդագույն այգի,,

Եվ դարձյալ ծագող արևի շողերը մեծահոգաբար խաղում էին իրենց նուրբ թելերի հետ՝ իրենց հայացքով գրավելով այն ամենը, ինչ թաղված է հորիզոնում։ Եվ նորից նա արթնացավ արևի առաջին ճառագայթներից. նա թագավորական բարձրացրեց իր մետաքսյա գլուխը, այնքան նրբագեղ կերպով ցուցադրելով բարակ, աներևակայելի երկար պարանոցի վրա, որը զարդարված էր զմրուխտ-նիֆրիտ վզնոցով: Նրանում ամեն ինչ այնքան ներդաշնակ էր, այնքան աներևակայելի, որ նույնիսկ թվում էր, թե դա չի կարող լինել մարդու, պարզ այգեպանի գործ։

Նրա ոտքը՝ բալերինայի պես նազելի, հաստատուն, առանց շարժվելու, կանգնած էր անշարժ։ Եվ միայն նրա կանաչավուն գանգուրները, սիրախաղով, խաղում էին առավոտյան զեփյուռի հետ՝ ակնարկելով, որ նա ձանձրանում է, և նա ավելի ուրախություն չուներ, քան լսելով այս հավերժական ու անփոփոխ հայցորդների կողմից իրեն ուղղված հիացմունքի անընդհատ կրկնվող, երբեմն նույնիսկ ձանձրալի խոսքերը։ – քամին, և այգեպանը: Նա վստահ էր, որ ոչ մի տեղ իրեն հավասարը չունի, և ոչինչ չի կարող գերազանցել իր կատարյալ, անարվեստ գեղեցկությանը։ Համաձայնեք, բոլորը, ովքեր նրա նման իրավիճակում էին, այլ կերպ մտածել չէին կարող։ Եթե ​​դու լինեիր նրա տեղում, և եթե քեզ ամեն օր ասեին, որ աշխարհում քեզնից ավելի գեղեցիկ չկա, չկա ավելի նիհար, ավելի էլեգանտ, ավելի մաքրասեր… դու չե՞ս հավատա այս մարդու խոսքերին: Նրան այլ ելք չէր մնում, քան այս խոսքերը գնահատել: Այդպես էլ արեց նա… Այդպես արեցին բոլորը, բոլոր վարդերը այս հիասքանչ այգում, աճեցված մի ծեր այգեպանի կողմից, ում ձեռքերը ստեղծեցին արվեստի գործ, և արևի շոյանքները և քամու հիացմունքի խոսքերը տնկված: նրանց համոզմունքը, որ աշխարհում չկա ավելի լավ վարդ, քան նա, ում նրանք տալիս են իրենց անսահման սերը:

Դաս առաջին

Կենդանի օրգանիզմներում մեծ է թթվածնի, ածխածնի , ազոտի և ջրածնի քանակությունը: Դրանք կոչվում են մակրոտարրեր:Քիչ են ծծմբի, ֆոսֆորի, քլորի,կալիումի, մագնեզիումի, նատրիումի, կալցիումի և երկաթի պարունակությունը:Մյուս բոլոր տարրերը բջջում պարունակվում են չնչին քանակություններով , թեև դրանցից որոշ տարրեր օրինակ՝ ցինկը, պղինձը, յոդը և ֆտորը շատ կարևոր են բջջի կենսագործունեության համար: 

Օրգանական կոչվում են այն միացությունները, որոնց բաղադրության մեջ մտնում է ածխածին տարրը։ Ածխածնի բնական և սինթետիկ միացությունների մեծամասնությունը օրգանական է և դրանք ուսումնասիրում է օրգանական քիմիան։ Ածխածնի պարզագույն միացությունները՝ օքսիդները, ածխաթթուն ու իր աղերը և որոշ այլ միացություններ ընդունված է դասել անօրգանական միացություններին։
Օրգանական միացությունները, ածխածնից բացի, ավելի հաճախ պարունակում են ջրածին,թթվածին,ազոտ, ավելի քիչ՝ ծծումբ, ֆոսֆոր, հալոգեններ և որոշ մետաղներ (առանձին կամ տարբեր համակցություններով)։ Անօրգանական նյութերը նրանք են, որոնք չունեն ածխածին – ջրածին կապեր։

Հիդրոֆիլություն, ջրասիրություն, ջրի նկատմամբ նյութի խնամակցությանը բնորոշող հատկություն, որը պայմանավորված է նյութի և ջրի միջմոլեկուլային փոխազդեցության ուժերով։ Հիդրոֆիլությունը լիոֆիլության (որևէ հեղուկի նկատմամբ նյութի խնամակցությունը բնորոշող հատկությունների) մասնավոր դեպք է։ Հիդրոֆիլության չափը մարմնի մակերևույթի և ջրի մոլեկուլների միջև կապի էներգիան է (թրջման ջերմություն)։ 
Հիդրոֆոբություն, ջրավախություն, ջրի նկատմամբ նյութի խնամակցությանը բնորոշող հատկություն է, պայմանավորված է նյութի և ջրի միջմոլեկուլային փոխազդեցության ուժերով։ Հիդրոֆոբութունը լիոֆոբության (որևէ հեղուկի նկատմամբ նյութի խնամակցությունը բնորոշող հատկությունների) մասնավոր դեպք է։ Հիդրոֆոբության չափը մարմնի մակերևույթի և ջրի մոլեկուլների միջև կապի էներգիան է (թրջման ջերմություն)։

Անգլերեն 9

1. When you go camping, take warms clothes with you otherwise you will catch cold.
2. Jessy broke her leg last summer and that’s why she wasn’t able to roller skate for a month.
3. Though he is rather fat, he can climb the mountains better than others.
4. We won’t take her windsurfing because she can’t swim.
5. The sportsmen understood each other perfectly, in spite of the fact that they spoke different languages.
6. We wanted to do some diving on holiday and that’s why we packed all necessary equipment.
7. Though he was much younger that the other athletes, he won the competitions.
   
   Talking point: “Sports that can cause injuries should be prohibited.”
   I obviously disagree because that’s one of the most unacceptable and disgraceful ways to prohibit people from getting injured. I think that it’s only purely logical for people to play the sport that gives them pleasure, even though it involves risking their life. Why should people be so scared of getting injured? The moment they start putting the priority to survive in front of the privilege to live, they die.
   “The more dangerous the sport is, the more attractive it is”
   I think that it depends on the person and their taste. Some love playing tennis, yet it doesn’t carry as much of a risk of getting injured as parachuting or mountain climbing.
   “Doing any sport helps you find good and reliable friends.”
   In some sports you can find it tough to make friends, but in most cases people get along and become best friends. In tennis you have to communicate with your partner when playing doubles and in most cases those same people that played together become best friends.
   “It’s stupid to do dangerous sports and risk your life or your health.”
   It’s very idiotic for someone to avoid playing the sport they love just because it involves risking your life or your health. Just like I said before: “The moment they start putting the priority to survive in front of the privilege to live, they die.”.
   
   Even if you are very careful you can’t avoid the risk of being injured while doing any sport.
   
   Gymnasts, hockey players, and sprinters can break their legs and arms or or can be badly hit when they train or compete.
   
   Some famous sportsmen suffer from their injuries for the rest of their lives.
   
   It’s unbelievable that sportsmen like parachutists, divers and mountain climbers take even more serious risks.
   
   If they can’t concentrate or miscalculate the speed of the wind or forget to check their equipment, they can get into serious danger and the situation can become tragic for them.
   
   a-drought
   b-dweller
   c-survive
   d-devastating
   e-run out
   f-densely populated
   g-deserted cities
   h-crucial
   i-instantly
   j-surrender to
   
   “Why did the great Mayan civilization collapse?”
   Scholars have suggested a number of potential reasons for the downfall of Maya civilization in the southern lowlands, including overpopulation, environmental degradation, warfare, shifting trade routes and extended drought between the 7th and 9th centuries. Civil unrest was also in important factor in the collapse of the civilization.
   “Why didn’t the Mayan survive the drought?”
   Drought led to starvation and collapse of many Mayan cities.
   “What other civilizations have collapsed for the same reason?”
   Like the Mayas, the Romans suffered from multi-ethnicity.
   “How can people survive under severe environmental conditions?”
   Well, it mostly depends on how the government handles the issue. Saudi Arabia has severe hot weather, but the people are pretty much alive and well and all because of what the Saudis have to offer to the world: Oil. Something so crucial for many countries that it now “justifies” creating chaos, and mayhem, and disarray.
   “What lesson can the Maya teach us?”
   The Mayas lost all hope for survival. To be honest their collapse doesn’t impact the way I think or teach me anything.