Տնային աշխատանք

ԳՈՐԾՆԱԿԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔ

1. Փորձի՛ր տրված նախադասությունները լրացնել:
   • Սիրուն երազ, երեխայի ձայն, աշնան քամի բառակապակցությունները, ըստ գերադաս անդամի խոսքիմասային պատկանելության, գոյականական են, ըստ կազմության՝պարզ, ըստ բաղադրիչների կապակցելիության սերտության աստիճանի՝ազատ: Ահա նմանատիպ ևս մի քանի բառակապակցություն՝կանաչ սեղան, անհավանական պատմություն։
   • Նախադասությունները, ըստ հաղորդակցման նպատակի,լինում են՝պատմողական, հարցական, հրամայական և բացականչական։ Հիմա կներկայացնեմ երկուական օրինակ յուրաքանչյուր տեսակից.
     • 1)Ո՞ւր են տանում ճամփաները:
     • 2)Հե՛յ, պարոննե՛ր, ականջ արեք
     • 3)Եղբա՛յր իմ, պահի՛ր իմ որդուն
     • 4)Հենդոն իրոք ոսկի ձեռքեր ունի։ 
   • Նախադասությունները, ըստ կազմության, լինում են պարզ և բարդ: Այս երկու տեսակների տարբերությունն այն է, որ պարզ նախադասությունը կազմվում է մեկ ստորոգյալից,իսկ բարդը՝ մեկից ավելի պարզ նախադասություններից։ Տեսակներից յուրաքանչյուրն ունի իր ենթատեսակները:
   • • 1)Պարզ նախադասությունները լինում են պարզ և բարդ: Ահա մի քանի օրինակ յուրաքանչյուր տեսակից.
       Օրինակ՝ Գետակը կարկաչում է: Մարդն աշխատում է:
     • 2)Բարդ նախադասությունները լինում են համադասական և ստորադասական: օրինակ յուրաքանչյուր տեսակից.
       Ես նստեցի գնացք, դռները փակվեցին։
       Ես կարդում եմ գիրքը, որը ինձ նվիրեց ընկերս։
       
   • Համադաս նախադասություններն ու նախադասության համադաս անդամները կարող են կապակցվել  և, ու, բայց, իսկ, կամ, բայց և, մինչև իսկ,  բայց և այնպես, և´… , և´…, թե´…, թե´…, կա´մ …, կա´մ…, ո´չ…, ո´չ:  շաղկապներով: Օրինակ՝ Նա ամրացրեց այգու դռնակը և շալակեց ցախը:
   • Երկրորդական նախադասությունները գլխավորի հետ կապվում են բոլոր շաղկապներից առաջ դրվում է ստորակետ, բացի և, ու կամ շաղկապներից: Եվ, ու, կամ շաղկապներից առաջներից առաջ դնվում է ստորակետ միայն այն դեպքում, երբ հաջորդ համադաս նախադասության ենթական փոխված է լինում: շաղկապներով կամ հարաբերական դերանուններով: Օրինակ`   Արմենը կոտրում էր փայտերը, իսկ նրա ընկերները հավաքում էին դրանք::
2. Կետադրի՛ր տեքստը՝ ուղղելով նաև ուղղագրական սխալները:
   • Հովհանեսի սիրելի առարկաններից են մաթեմատիկա, անգլերեն, ֆիզիկա: Քույրն էլ է սիրում սովորել ակընհայտորեն հետաքրքրվաց է օտար լեզուներով: Նրանք աննդհատ մրցումեն ամեն արքաի մասին իրենց սովորածով որպեզի ցույց տան իրենց գիտելիքները ծնողներին: Հովհանեսի գայլերի մասին կարթացաց գրքերը տատիկն էր գնել և հասել եին դրանք թոռնիկին՝ հարեվանուհու միչոցով: Տատիկի համար սիրելի էր փաստը որ թոռնիկները ոչ թէ զբաղվում են անոքուտ խաղերով այլ լուրջ ուսումնասիրություներ են անում տարբեր բնագավառներից: Հետաքրքիր է այն, որ ծնողների համար արթեն անհանգստության լուրջ առիթ է դա: Հայրիկի ուսուցիչներին ուղղված նամակներում կարևոր էր այդ հարցը: Երբ այլ ծնողնների երազանքը զավակների սերն էր կրթության հանդեպ Հովհանեսի ու քրոչ դեպքում ամեն ինչ հակառակն էր անհանգստացնում էր նրանց սովորելը:
3. Մգեցնում ենք տեքստի բոլոր ենթակաները, շեղատառ ենք դարձնում բաղադրյալ ստորոգյալների ստորոգելիները:
4. Կազմում ենք բառակապակցություններ, որոնք կլինեն.
   • պարզ, կայուն՝ վերաիմաստավորված, բայական,
     Երես առնել
   • բարդ, կայուն՝ ոչ վերաիմաստավորված, գոյականական,
     Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ
   • պարզ, ազատ, թվականական,
     Համարյա վեց
   • բարդ, ազատ, ածականական:
     ամենահրաշք երեխա
5. Կազմում ենք նախադասություններ, որոնք կլինեն.
   • Պատմողական, պարզ, ընդարձակ, գոյական ստորոգելիով,
     Նրա մայրը շատ լավ ուսուցիչ է։
   • Հարցական, պարզ, համառոտ, դերանուն ստորոգելիով,
     Նա՞ է այդ բժիշկը։
   • Հրամայական, պարզ, ընդարձակ, սահմանական եղանակի պարզ ստորոգյալով,
     Դու պարելո՛ւ ես այս բալետում։
   • Պատմողական, բարդ, ստորադասական, առնվազն մեկ դերանուն-ենթակայով,
     Աշոտը սար բարձրացավ, բայց սարը շատ բարձր էր և նա հոգնեց։
   • Պատմողական բարդ, համադասական, առնվազն մեկ գոյական-ենթակայով,
     Այս մարդը բարի է, իսկ նրա որդին ոչ։
   • Պատմողական, պարզ, ընդարձակ, դերբայ-ենթակայով և դերբայ-ստորոգելիով
     

домашняя работа

ПРЯМАЯ РЕЧЬ

Мария сказала: «Я пропустила много занятий.»
Алёша сказал: «Не переживай, ты всё выучишь.»
Мария сказала: «Как, я же не успею.»
Алёша сказал: «Со следующей недели каникулы. Можеш поделить свою работу на части и каждый день мо немного работать.»
Мария сказала: «Слушай, а ты прав.»
Алёша сказал: «Я знаю.»
Мария сказала: «Спосибо.»
Алёша сказал: «Не за что.»

КОСВЕННАЯ РЕЧЬ

Мария сказала Алёше что пропустила много занятий. Алёша сказал, что она всё выучит. Мария спросила о том, как ей успеть. Алёша ответил, что со следующей недели у них каникулы и, что поделив свою работу на части и роботая каждый день она всё успеет. Мария сказала, что Алёша прав. Алёша сказал, что знает. Мария поблогодарила его.

Լսողական վերլուծիչ

Լսողության շնորհիվ մարդը զանազանում է միջավայրի բազմաթիվ ձայները և կողմնորոշվում նրանցում: Լսողության օգնությամբ մարդիկ ընկալում են խոսքը, հաղորդակցվում միմյանց հետ, տեղեկատվություն ստանում, սովորում: Լսողության դերը մեծ է նաև մարդու խոսքի և մտավոր զարգացման համար:

Լսողական օրգանի կառուցվածքը  Լսողական վերլուծիչի ծայրամասային բաժինը  ականջներն են: Ականջը կազմված է երեք բաժնից՝ արտաքին, միջին և ներքին: 

Արտաքին ականջը կազմված է ականջախեցուց և լսողության արտաքին անցուղուց: Ականջախեցին հավաքում (որսում) է ձայնային տատանումները և ուղղում դեպի 3 սմ երկարությամբ լսողական արտաքին անցուղի: Լսողական անցուղին ավարտվում է թմբկաթաղանթով, որը սահմանազատում է արտաքին ականջը միջին ականջից: 

Միջին ականջը օդով լցված փոքրիկ խոռոչ է, լսողական երեք հոդավորված ոսկրիկներով՝ մուրճիկ, սալ և ասպանդակ:   Միջին ականջի խոռոչը լսողական փողով (Եվստախյան) հաղորդակցվում է քթըմպանի հետ: Նրանով անցնող օդը հավասարակշռում է ճնշումը թմբկաթաղանթի երկու կողմերում: Հակառակ դեպքում թմբկաթաղանթը կկորանա դեպի օդի փոքր ճնշման կողմը, և ձայնը կաղավաղվի: Լսողական ոսկրիկները թմբկաթաղանթի տատանումները փոխանցում են ներքին ականջի ձվաձև պատուհանի թաղանթին: 

Ներքին ականջըգտնվում է քունքոսկրի խորքում, այն խոռոչների և գալարուն խողովակների համակարգ է, որում խխունջն իրականացնում է լսողական գործառույթ: Խխունջը 2,5 պտույտով հեղուկով լցված ոսկրային խողովակ է, որը երկայնակի միջնորմով բաժանված է երկու հարկերի: Միջնորմի մի մասը կազմված է հիմային թաղանթից, որը բաղկացած է տարբեր երկարության լայնակի ձգված թելերից: Հիմային թաղանթի վրա գտնվում են մազանման զգացող բջիջներ՝ լսողական  ընկալիչները: 

Նկարում բերված կիսաբոլոր խողովակները և անդաստակային նյարդը նշել պետք չէ. դա շփոթեցնելու է աշակերտին: Լսողական վերլուծիչի աշխատանքը  Ականջախեցուց ձայնային ալիքներն անցնում են արտաքին լսողական անցուղով՝ առաջացնելով թմբկաթաղանթի տատանումներ, որոնց ուժը միջին ականջի ոսկրիկների օգնությամբ մեծանում է և փոխանցվում ներքին ականջի ձվաձև պատուհանի թաղանթին: Այդ թաղանթի տատանումներն առաջացնում են խխունջի ներսում գտնվող հեղուկի շարժումներ, որոնք փոխանցվում են հիմային թաղանթի թելիկներին: Վերջինների տատանումները գրգռում են նյարդային վերջույթները, և առաջացած նյարդային գրգիռը լսողական նյարդով հասնում է մեծ կիսագնդերի կեղևի քունքային բաժին (լսողական կենտրոն), որտեղ կատարվում է ձայնի բնույթի, ուժի, բարձրության վերջնական զանազանումը: Ականջի կառուցվածքի մասին առավել մանրամասն պատկերացում կազմելու համար, դիտիր այս տեսանյութը: 

Թրաֆիքինգը

Թրաֆիքինգը անձանց սեռական, հոգեբանական, ֆիզիկական, մտավոր բռնի շահագործումն է ։ Այն մեծամասամբ պատահում է կանանց և երեխաների հանդեպ։ Ամբողջ աշխարհում այն համարվում է ամենաարագ աճող և ամենաշահութաբեր հանցագործությունը: մարդու իրավունքները։ Կարևոր է հիշել, որ թրաֆիքինգի ենթարկող բանդաները ուշադրություն են դարձնում մարդու սոցիալական ապահովությանը, հոգեբանական վիճակին, մտավոր կարողությանը, կենսագրությանը, ֆիզիկական տվյալներին, կրոնական, ազգային և համայնքային պատկանելիությանը և պատկերացումներին։

Թրաֆիքինգի տեսակները

Ֆիզիկական Շահագործում — Երբ մարդկանց ուղղակիորեն տնօրինում են, նրանց աշխատեցնում ինչ որ շահ և նպատակ հետապնդելով։ Դա կարող է լինել վախի մթնոլորտում, հնարավոր է նաև, որ մարդուն ստիպվի բռնի ձևով ընդունել հոգեմետ, թմրեցնող կամ բթացնող նյութեր, ապա ենթարկել շահագործման։

Սեռական Շահագործում — Սեռական բռնության երկու ձև կա։ Երբ մարդուն ծառայեցնում են հենց թրաֆիքինգի ենթարկողները՝ իրենց համար, և երբ մարդկանց դրդում են այլոց կողմից ենթարկվել սեռական բռնության գումարի դիմաց (մարմնավաճառություն, աշխատանք գիշերային ակումբներում և այլն)։ Իրականում շահագործման կարող են ենթարկվել և կանայք և անչափահասները և տղամարդիկ, սովորաբար ֆինանսական և հոգեվոր ծանր վիճակում գտնվող մարդիկ։

Անչափահասների Շահագործում — Անչափահասների շահագործում է համարվում երեխային ինչ-որ նպատակներով ձրի կամ շատ քիչ վարձատրությամբ ծառայեցնելը, առանց ծնողների, խնամակալների, հոգեբարձուների, վստահված անձանց կողմից բանավոր կամ գրավոր իրազեկման և համաձայնության։ Երեխա համարվում է 18 տարին չլրացած անձը։ Երեխային թրաֆիքինգին զուգորդված այլ հանցագործությունների ենթարկելը բնականաբար չի կարող արդարացվել վերոնշյալ պատասխանատու անձանց համաձայնությամբ։ Անչափահասների թրաֆիքինգի արդյունքում երեխան կրում է հոգեբանական, սոցիալական, ֆիզիկական և բարոյական վնաս, զրկվում ընտանիքից, կանոնավոր կրթությունից և զարգացումից։ Երեխաների թրաֆիքինգը հաճախ է զուգորդվում այլ քրեածին գործողություններով (բռնություն, օրգանների առուվաճառք, ստրկացում և այլն)

Տնային աշխատանք

Կազմում ենք նախադասություններ, որոնցում ստորոգյալը կլինի.

• պարզ-Ես գնացի
• բաղադրյալ՝ գոյական ստորոգելիով-Մարդը կենդանի է:
• բաղադրյալ՝ ածական ստորոգելիով-Զգեստը կարմիր է:
• բաղադրյալ՝ դերանուն ստորոգելիով-Իմ միակ ընկերը դու ես:
• բաղադրյալ՝ թվական ստորոգելիով-Իմ սիրած թիվը ութն է:
• բաղադրյալ՝ դերբայ ստորոգելիով-Ես դասերս արել եմ:

Տնային աշխատանք

Տնային աշխատանք

Պատմողական, հարցական, հրամայական և բացականչական տեսակի նախադասությունների օրինակներ գրել մեր (քո) ընթերցած ստեղծագործություններից:

Պատմողական-Գյուղացի Համբոյի տունը կռիվ էր ընկել
հարցական-Ո՞ւր են տանում ճամփաները:
հրամայական-Հե՛յ, պարոննե՛ր, ականջ արեք
 բացականչական-Եղբա՛յր իմ, պահի՛ր իմ որդուն

Fill in the correct form of the words in brackets (comparative or superlative).

1. My house is biger  than yours.
2. This flower is more beautiful  than that one.
3. This is the most interesting  book I have ever read.
4. Non-smokers usually live longer  than smokers.
5. Which is the most dangerous  animal in the world?
6. A holiday by the sea is better  than a holiday in the mountains.
7. It is strange but often a coke is more expensive  than a beer.
8. Who is the  most rich  woman on earth?
9. The weather this summer is even  worse  than last summer.
10. He was the most clever  thief of all.

Complete the sentences, using the positive, comparative and superlative of the adjectives in brackets. 1. Dad’s car is much  than mine. (fast) 2. I think scuba diving is  than climbing. (fascinating) 3. His thirst grew  and . (big / big) 4. He thinks this test was  than the last one. (difficult) 5. They live in a really  house. (beautiful) 6. She is the  tennis player of the world. (good) 7. Susan is a  girl. She’s much  than her sister. (nice / nice) 8. This suitcase is  than the others. (heavy) 9. Hotels in London are  than in Vienna. (expensive) 10. Bob is  than Keith, but Phil is the . (tall / tall) 11. Doris reads  books than Peter, but Frank reads the . (many / many) 12. France is as  as Spain. (beautiful) 13. They live in a  house, but Fred lives in a  one. (big / big)) 14. My sister is three years  than me. (young) 15. This was the  film I have ever seen. (bad) 16. I think tennis is  than cycling. (interesting) 17. I talked to Claire and she is a very  girl. (smart) 18. His company earned  money than the years before. (little) 19. She was the  girl at college. (popular) 20. They didn’t stay out as  as last Saturday. (late)